Borchmolen

Vorige foto | Volledige grootte | Terug naar het album | Volgende foto

Foto gemaakt door: schilderij Jo van der Kaay

(uit Wikipedia encyclopedie)

De Borchmolen was een watermolen op de Dommel te Sint-Oedenrode. Hij diende oorspronkelijk als korenmolen. Hij lag niet ver van de Hambrug. De watermolen is vernoemd naar de burcht, waar de Graven van Rode zich konden terugtrekken. Dit waren de oorspronkelijke eigenaren van de molen. De burcht betrof een door water omringde donjon. Er bestaan nauwelijks documenten omtrent deze tijd. De eerste vermelding van de molen stamt uit 1320, hoewel hij waarschijnlijk al vóór 1200 heeft bestaan. Uiteindelijk kwam de molen in bezit van de Hertogen van Brabant. Uit een document van 1421 bleek dat de molen al was verkocht aan een particulier, en wel Marcellis de Luwe. Verdere documenten betreffen een huurovereenkomst uit 1433, en een eigendomsovereenkomst uit 1563, toen de familie Thijbos deze molen in bezit kreeg. Deze familie was gedurende twee eeuwen eigenaar, maar de molen werd uiteindelijk verkocht aan Johan Carel de Jeger, die Heer van Eckart was. Deze verzocht in 1769 om ontheffing van belasting voor de molen.
Verval en sloop. In 1793 werd de, inmiddels bouwvallige, molen verkocht aan Nicolaas Kock, die hem herstelde en er een volmolen bij bouwde. Deze industriemolen wisselde daarna nog een aantal malen van eigenaar, om uiteindelijk in verval te geraken. In 1925 is de volmolen in de Dommel gestort. In 1938 is de korenmolen stilgelegd, die in gebruik bleef als pakhuis en in 1944 geheel werd gesloopt. Overgebleven zijn een molenvijver de Molenwiel, enkele molenstenen op de hoek van de Philipusstraat, een embleem in het wegdek, en benamingen zoals Borchmolendijk en Residentie de Molenveste.
Nabijgelegen watermolens: stroomopwaarts op de Dommel vond men de Wolfswinkelse Watermolen en stroomafwaarts vond men de Kasterense Watermolen.